TỔNG QUAN VỀ NHIỄM TRÙNG ĐƯỜNG TIẾT NIỆU
Hệ thống tiết niệu bao gồm hai thận (lọc nước tiểu), hai niệu quản (di chuyển nước tiểu từ thận đến bàng quang), bàng quang (giữ nước tiểu) và niệu đạo (đưa nước tiểu ra khỏi bàng quang). Vi khuẩn (vi trùng) thường không sống ở những khu vực này. Khi vi khuẩn xâm nhập vào bàng quang hoặc thận, nhiễm trùng có thể phát triển. Những nhiễm trùng này được gọi là nhiễm trùng đường tiết niệu.
Nhiễm trùng thận là loại nhiễm trùng tiểu nghiêm trọng nhất vì nếu không được điều trị nhanh chóng, nhiễm trùng có thể gây tổn thương vĩnh viễn cho thận. Đôi khi, tổn thương thận có thể dẫn đến huyết áp cao và suy thận sau này.
NGUYÊN NHÂN CỦA NHIỄM TRÙNG ĐƯỜNG TIẾT NIỆU
Ở trẻ em khỏe mạnh, hầu hết các bệnh nhiễm trùng đường tiết niệu là do vi khuẩn Escherichia coli (E. coli), thường được tìm thấy trong phân. Những vi khuẩn này có thể di chuyển từ hậu môn đến niệu đạo và vào bàng quang (và đôi khi lên đến thận), gây nhiễm trùng.
Các yếu tố nguy cơ - Một số trẻ có nguy cơ mắc nhiễm trùng đường tiết niệu cao hơn. Sau đây là một số yếu tố nguy cơ mắc nhiễm trùng đường tiết niệu:
● Tuổi trẻ - Trẻ trai dưới một tuổi và trẻ gái dưới bốn tuổi có nguy cơ cao nhất.
● Không được cắt bao quy đầu - Có nguy cơ nhiễm trùng tiểu cao gấp 4 đến 10 lần ở những bé trai không được cắt bao quy đầu. Tuy nhiên, hầu hết các bé trai không cắt bao quy đầu không phát triển nhiễm trùng đường tiết niệu.
● Có ống thông bàng quang trong một thời gian dài.
● Có các bộ phận của đường tiết niệu không hình thành hoàn chỉnh trước khi sinh.
● Có bàng quang không hoạt động đúng hoặc bí tiểu (rối loạn chức năng bàng quang và ruột).
● Đã từng bị nhiễm trùng đường tiết niệu làm tăng nhẹ khả năng bị một nhiễm trùng tiểu khác.
TRIỆU CHỨNG NHIỄM TRÙNG ĐƯỜNG TIẾT NIỆU
Các triệu chứng của nhiễm trùng đường tiết niệu phụ thuộc vào tuổi của trẻ.
Trẻ lớn - Trẻ lớn hơn hai tuổi thường có:
● Đau hoặc rát khi đi tiểu
● Thường xuyên phải đi tiểu
● Đau ở bụng dưới hoặc hai bên hông
● Sốt (cao hơn hoặc 38 ° C)
Trẻ nhỏ - Các triệu chứng ở trẻ dưới hai tuổi có thể bao gồm một hoặc nhiều điều sau đây:
● Sốt, có thể là triệu chứng duy nhất
● Nôn hoặc tiêu chảy
● Khó chịu hoặc quấy khóc
● Ăn kém, tăng cân kém
CHẨN ĐOÁN NHIỄM TRÙNG ĐƯỜNG TIẾT NIỆU.
Xét nghiệm nước tiểu - Cần lấy mẫu nước tiểu để xác định xem trẻ có bị nhiễm trùng tiểu hay không. Ở trẻ nhỏ không được dạy cách đi vệ sinh, xét nghiệm ban đầu có thể được thực hiện trên mẫu nước tiểu được thu thập trong tã. Tuy nhiên, nếu những kết quả đó cho thấy trẻ bị nhiễm trùng tiểu, thường cần phải đặt một ống vô trùng nhỏ (ống thông) vào bàng quang để lấy mẫu nước tiểu để nuôi cấy. Việc sử dụng tã để thu thập nước tiểu để nuôi cấy nước tiểu không được khuyến khích vì kết quả có thể sai sót.
Ở trẻ lớn hơn có thể sử dụng nhà vệ sinh, bạn có thể lấy mẫu nước tiểu bằng cách cho trẻ đi tiểu vào cốc vô trùng.
Sau khi lấy nước tiểu, xét nghiệm que thử nước tiểu thường được thực hiện tại phòng khám. Nếu xét nghiệm cho thấy nhiễm trùng đường tiết niệu hoặc trẻ có triệu chứng nhiễm trùng đường tiết niệu, bác sĩ sẽ gửi mẫu nước tiểu đến phòng thí nghiệm để cấy nước tiểu để xác nhận chẩn đoán. Cấy nước tiểu giúp quyết định loại kháng sinh nào là tốt nhất. Phải mất tới 48 giờ để vi trùng phát triển, vì vậy kết quả nuôi cấy không có sẵn ngay lập tức.
Dựa trên các triệu chứng của trẻ và kết quả xét nghiệm que thử nước tiểu, bác sĩ có thể quyết định bắt đầu dùng kháng sinh trước khi có kết quả nuôi cấy nước tiểu.
Các xét nghiệm hình ảnh - Các xét nghiệm hình ảnh, chẳng hạn như siêu âm, có thể cho thấy hệ thống tiết niệu của trẻ có được hình thành chính xác trước khi sinh hay không. Nếu hệ thống tiết niệu bất thường, trẻ có nhiều khả năng bị nhiễm trùng tiểu. Siêu âm thận thường được thực hiện ở trẻ nhỏ (dưới ba đến năm tuổi). Trẻ em đã bị nhiều hơn một lần nhiễm trùng đường tiết niệu thường có các xét nghiệm hình ảnh chi tiết hơn (xét nghiệm chụp X-quang bàng quang – niệu đạo khi tiểu để tìm kiếm các bất thường có thể bị bỏ qua khi siêu âm.
Siêu âm thận - Siêu âm sử dụng sóng âm thanh để tạo ra hình ảnh của thận. Trong quá trình làm siêu âm, gel được bôi lên da ở lưng và bụng của trẻ, và một thiết bị nhỏ giống như cây đũa được áp vào cơ thể. Siêu âm không gây đau đớn và thường mất ít hơn 30 phút.
Chụp X-quang bàng quang – niệu đạo khi tiểu - Chụp X-quang bàng quang – niệu đạo khi tiểu là một xét nghiệm x-quang cho thấy bề mặt của bàng quang và niệu đạo của trẻ. Xét nghiệm cũng có thể cho thấy có nước tiểu chảy từ bàng quang ngược vào niệu quản hoặc thận hay không; điều này được gọi là Trào ngược bàng quang-niệu quản. Trào ngược có thể làm tăng khả năng trẻ bị nhiễm trùng thận.
Xét nghiệm này mất khoảng một đến hai giờ để hoàn thành và trẻ cần được đặt ống thông vào bàng quang. Thuốc cản quang được đưa vào bàng quang của trẻ thông qua ống thông, và x-quang được chụp trước và sau khi trẻ đi tiểu.
ĐIỀU TRỊ NHIỄM KHUẨN TIẾT NIỆU
Thuốc kháng sinh được sử dụng để điều trị nhiễm trùng đường tiết niệu. Loại kháng sinh tốt nhất phụ thuộc vào độ tuổi của trẻ, mầm bệnh gây ra nhiễm trùng đường tiết niệu và sức đề kháng mà vi trùng gây ra. Hầu hết trẻ lớn hơn hai tháng tuổi được cho uống kháng sinh qua đường uống, dưới dạng viên lỏng hoặc viên nhai.
Nếu trẻ dưới hai tháng tuổi, hoặc trẻ bị nôn và không thể uống thuốc bằng miệng, trẻ có thể phải nhập viện để điều trị bằng kháng sinh tiêm tĩnh mạch.
Thuốc kháng sinh thường được kê đơn trong 5 đến 10 ngày. Trong mọi trường hợp, điều quan trọng là trẻ phải uống mỗi liều kháng sinh đúng giờ và uống hết tất cả các loại thuốc.
Đáp ứng với điều trị - Con bạn sẽ bắt đầu cảm thấy tốt hơn trong vòng 24 đến 48 giờ sau khi bắt đầu dùng kháng sinh. Nếu con bạn không khỏe hơn hoặc xấu đi, nên đi khám lại bác sĩ. Hầu hết trẻ em bị nhiễm trùng tiểu không có tổn thương lâu dài đối với đường tiết niệu. Không cần thiết phải xét nghiệm nước tiểu sau khi trẻ kết thúc điều trị bằng kháng sinh, miễn là các triệu chứng nhiễm trùng đường tiết niệu đã được giải quyết.
NGĂN NGỪA NHIỄM KHUẨN TIẾT NIỆU
Khoảng 8 đến 30 phần trăm trẻ em bị nhiễm trùng đường tiết niệu bị một nhiễm trùng đường tiết niệu khác. Điều này thường xảy ra trong vòng sáu tháng đầu sau khi bị nhiễm trùng đầu tiên và phổ biến hơn ở các bé gái.
Điều trị bí tiểu và các vấn đề về bàng quang cũng sẽ giúp ngăn ngừa nhiễm trùng đường tiết niệu trong tương lai.
Kháng sinh phòng ngừa - Một liều kháng sinh hàng ngày có thể được khuyến nghị nếu con bạn bị nhiễm trùng tiểu thường xuyên. Kháng sinh phòng ngừa thường được tiếp tục trong 6 đến 12 tháng.
KHI NÀO CẦN TÌM KIẾM SỰ GIÚP ĐỠ
Nếu con bạn có bất kỳ điều nào sau đây, hãy đặt lịch hẹn với bác sĩ:
● Sốt - Sốt (nhiệt độ cao hơn 38°C) có thể là triệu chứng duy nhất của nhiễm trùng đường tiết niệu ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
● Đau hoặc rát khi đi tiểu hoặc đi tiểu thường xuyên.
● Đau lưng hoặc đau bụng.
NGUỒN THAM KHẢO.
Giải phẫu đường tiết niệu ở trẻ em
Những hình vẽ này cho thấy các bộ phận của đường tiết niệu ở một bé gái và một bé trai. Nước tiểu được tạo ra bởi thận. Nó đi từ thận vào bàng quang thông qua hai ống gọi là niệu quản. Sau đó, nó rời khỏi bàng quang thông qua một ống khác, được gọi là niệu đạo.
Vị trí đau trong nhiễm trùng thận (viêm đài bể thận)
Hình này cho thấy vùng phía sau lưng (gọi là vùng hông lưng) có thể trở nên đau khi thận bị nhiễm trùng.
