Điều này có thể khiến bạn cảm thấy kiệt sức và mệt mỏi trong vài ngày đầu tiên của kỳ nghỉ hoặc chuyến công tác. Có một số cách đơn giản có thể giúp bạn tự đối phó với tình trạng say máy bay, một phương pháp gọi là melantonin cũng có hiệu quả
Dựa trên những nghiên cứu mới nhất và cập nhật nhất, chúng tôi viết ra bài viết này, bạn có thể xài nó để trao đổi với bác sĩ và quyết định phương pháp điều trị nào phù hợp với bạn.
Tại sao mọi người bị say máy bay?
Nguyên nhân là sau một chuyến du lịch hàng không đường dài, di chuyển bằng máy bay giữa các khác vùng có múi giờ chênh lệch nhau, đồng hồ sinh học của cơ thể bạn có thể bị lệch lạc chưa thay đổi kịp, có thể mất một vài ngày để bắt kịp với múi giờ mới của bạn. Vì vậy, trong một thời gian này, cơ thể bạn phải thay đổi theo múi giờ của nơi bạn đi du lịch. Bạn có thể cảm thấy tỉnh táo vào ban đêm và buồn ngủ vào ban ngày.
Bạn có biết, đồng hồ cơ thể của bạn được điều khiển bởi ánh sáng ban ngày và một loại hormone trong não của bạn được gọi là melatonin. Melatonin được tạo ra khi trời tối và thông báo cho cơ thể bạn biết khi nào nên ngủ và sẽ ngừng tiết khi trời sáng.
Nói chung, chặng đường bay càng dài, càng vượt qua nhiều múi giờ, độ say máy bay càng nặng nề. Ví dụ: chuyến bay từ Luân Đôn đến Los Angeles băng qua tám múi giờ. Điều này có nghĩa là thời gian ở Los Angeles muộn hơn tám giờ so với thời gian ở Luân Đôn. Nếu bạn đến Los Angeles lúc 6 giờ chiều, cơ thể bạn nghĩ rằng đó là đó là 2 giờ sáng (theo giờ Luân Đôn)
Và dường như việc bay về phía đông sẽ gây nên tình trạng say máy bay nhiều hơn là bay về phía tây.
Triệu chứng xảy ra như thế nào?
Triệu chứng chính là mệt mỏi, có thể rất nghiêm trọng. Bạn cũng có thể cảm thấy khó ngủ giảm tập trung, chán ăn, đau bụng và cảm thấy không khỏe chút nào.
Phương pháp điều trị nào hiệu quả?
Say máy bay sẽ giảm bớt sau vài ngày. Một số loại thuốc có thể giúp bạn cảm thấy tốt hơn và hết say máy bay nhanh hơn. Ngoài ra còn có một số điều bạn nên thực hiện trước và trong chuyến đi để làm giảm tình trạng say máy bay hết mức có thể.
Những điều bạn có thể làm cho chính mình:
Giúp phòng ngừa tình trạng say máy bay
• Ánh sáng tự nhiên đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh múi giờ. Trước chuyến đi, bạn có thể đeo kính râm để hạn chế tiếp xúc với ánh sáng ban ngày để quen vào thời gian buổi tối ở điểm đến. Đôi khi bạn cũng có thể cố gắng đi ra ngoài vào ban ngày tình bạn tính ra lúc đến nơi thì tại nơi đó trời sẽ sáng.
• Một vài ngày trước chuyến đi của bạn, hãy cố gắng điều chỉnh lịch trình giấc ngủ và bữa ăn chặt chẽ và phù hợp với nơi bạn sẽ đến.
• Hãy chắc chắn rằng bạn đã nghỉ ngơi thật tốt trước khi bắt đầu chuyến đi.
• Trong chuyến bay, nên uống nhiều nước nhưng tránh uống rượu và đồ uống có chứa caffeine.
• Tránh ngủ trong suốt chuyến bay trừ khi thời điểm bạn đến là ban đêm.
• Nếu chuyến đi của bạn ngắn (ba ngày hoặc ít hơn), hãy cố gắng giữ hoạt động gần giống nơi mình sống để tránh tình trạng say máy bay khi trở về. Tuy nhiên, điều này có vẻ hơi khó nếu bạn phải băng qua nhiều múi giờ hoặc đi công tác.
Để giúp thoát khỏi tình trạng say máy bay
Khi bạn đã đến đích, có những điều bạn có thể cố gắng đối phó với tình trạng say máy bay của mình để cảm thấy khỏe nhanh hơn.
• Tránh dùng đồ uống chứa caffeine sau buổi trưa tại nơi đên của bạn, vì có thể làm bạn khó ngủ
• Thức cho đến khi trời tối sau một chuyến đi dài về phía tây hoặc đặt giờ bay sao cho lúc bạn tới nơi trời đã tối rồi.
• Thức dậy khi trời sáng sau một chuyến đi dài về phía đông, điều này sẽ giúp bạn tiếp xúc với ánh sáng mặt trời nhiều hơn vào buổi chiều.
• Ăn nhiều bữa nhỏ vào đúng giờ ăn tại nơi đến của bạn.
• Thực hiện một số bài tập vận động nhẹ, chẳng hạn như đi bộ hoặc tham quan vào ban ngày, nhưng hãy nhớ việc tập thể dục trước khi đi ngủ sẽ làm cho bạn hơi khó ngủ hơn.
Thuốc
Nếu tình trạng say máy bay của bạn nghiêm trọng, bạn có thể xài melantionin để cảm thấy tốt hơn, melantonin dạng viên cũng có tác dụng tương tự như melantonin mà cơ thể bạn có thể tạo ra vào ban đêm để giúp bạn ngủ tốt hơn, thuốc này nên được dùng khi đi ngủ lúc bạn đến nơi, nhưng mọi người thường xài nó trước khi bay một ngày. Melantonin được bán dưới dạng thực phẩm chức năng ở Mỹ, hoặc bán theo toa như ở Anh .
Một lựa chọn khác là uống thuốc ngủ vào vài đêm đầu tiên sau khi bạn đến múi giờ mới. Điều này có thể giúp bạn vượt qua say máy bay nhanh hơn.
Bạn cũng không nên xài thuốc ngủ trong thời gian dài hơn vì có thể gây lệ thuộc thuốc nghĩa là bạn sẽ cảm thấy khó chịu (VD: cảm thấy lo lắng, mất ngủ,..) khi ngừng thuốc.
Chuyện gì sẽ xảy ra?
Say máy bay luôn là bạn cảm thấy tệ khi đến nơi, càng nhiều múi giờ lệch, thời gian phục hồi càng dài. Đồng hồ sinh học sẽ tái thiết lập một giờ một ngày nếu nơi đến của bạn là hướng đông hay từ nửa giờ đến một giờ mỗi ngày nếu nơi đến nằm ở hướng tây nơi bạn sống.
Say máy bay dúng là phiền nhiễu, và thường kéo dài vài ngày nếu không điều trị gì.
Thông tin cho người bệnh từ BMJ Best Practice sẽ được trích ra tờ bướm cho người bệnh và được cập nhật thường xuyên. Bản cập nhật nhất có thể lấy từ website bestpractice.bmj.com. Thông tin này dành cho nhân viên y tế và không thể thay thế các khuyến cáo y khoa. Chúng tôi khuyến cáo bạn kiểm chứng mọi thông tin một cách độc lập và nếu bạn có vấn đề về sức khỏe, hãy tìm tới bác sĩ ngay. Đọc tất cả điều khoản sử dụng tại bmj.com/company/legal-information. BMJ không đưa ra bất kỳ tuyên bố, điều kiện hay đảm bảo nào, mặc dù là nói rõ ràng hay ngụ ý rằng tài liệu này chính xác, đầy đủ, cập nhật hoặc phù hợp với bất kỳ mục đích cụ thể.
