TỔNG QUAN ĐAU ĐẦU
Đau đầu thường gặp ở trẻ em, xảy ra lên đến 75 phần trăm số trẻ em trong độ tuổi đi học. Đau đầu hay gặp ở thanh thiếu niên hơn là ở trẻ em. Có rất nhiều nguyên nhân có thể gây đau đầu, từ thường gặp và không nghiêm trọng gì cho tới các tình trạng hiếm gặp nhưng nghiêm trọng hơn.
Chủ đề này tổng hợp các nguyên nhân, cách đánh giá và điều trị các loại đau đầu ở trẻ em. Đau đầu ở người lớn là một chủ đề khác được thảo luận riêng.
CÁC LOẠI ĐAU ĐẦU
Có rất nhiều nguyên nhân có thể gây đau đầu ở trẻ em. Các nguyên nhân thường gặp nhất bao gồm:
●Đau nửa đầu migraine
●Đau đầu căng cơ
●Là một triệu chứng liên quan đến viêm đường hô hấp trên hoặc do virus (kể cả nhiễm trùng tai, cảm lạnh thông thường, dị ứng, viêm xoang, viêm họng)
●Sau một chấn thương nhẹ ở đầu
Chỉ có một số rất ít trẻ em bị đau đầu do nguyên nhân nghiêm trọng, chẳng hạn như u não hoặc nhiễm trùng đe dọa tính mạng.
CÁC LOẠI ĐAU ĐẦU
Các triệu chứng của đau đầu ở một đứa trẻ phụ thuộc vào độ tuổi của trẻ và loại đau đầu. Đau đầu thường được phân loại là nguyên phát (ví dụ, bệnh đau đầu) hoặc thứ phát do bệnh khác và đau đầu là một trong những triệu chứng của bệnh đó. Các loại đau đầu nguyên phát thường gặp nhất ở trẻ em là đau nửa đầu migraine và đau đầu căng cơ, trong khi những đau đầu thứ phát thường gặp nhất có liên quan đến một bệnh nhiễm trùng hoặc có liên quan đến chấn thương.
Các đau đầu liên quan đến bệnh hoặc chấn thương- Nhiễm trùng đường hô hấp trên hoặc do virus là nguyên nhân thường gặp gây đau đầu ở trẻ em. Đau đầu có thể kéo dài trong vài ngày trong quá trình bệnh và xảy ra cùng thời điểm với các triệu chứng khác của bệnh. Một đặc điểm quan trọng của đau đầu liên quan đến nhiễm trùng là khi nhiễm trùng cải thiện thì đau đầu cũng sẽ cải thiện theo. Nếu điều này không xảy ra thì cần tìm một lời giải thích khác cho nguyên nhân gây đau đầu.
Viêm màng não do vi khuẩn là nhiễm trùng nghiêm trọng và đe dọa tính mạng, bệnh này cũng có thể gây đau đầu và thường kèm theo các triệu chứng khác. Các triệu chứng khác có thể bao gồm sốt, nhạy cảm với ánh sáng, cứng cổ, buồn nôn, nôn, lú lẫn, hôn mê hoặc dễ bị kích thích.
Chấn thương đầu, có thể xảy ra ở nhà, trường học, hoặc khi chơi thể thao, là nguyên nhân thường gặp gây đau đầu. Thông thường những cơn đau đầu kéo dài trong vài giờ, với 80 phần trăm sẽ cải thiện trong vòng 7 đến 10 ngày. Những trẻ bị chấn thương đầu và kèm buồn nôn, nôn mửa, mất ý thức hoặc có các dấu hiệu, triệu chứng đáng lo ngại khá thì nên đến bệnh viện để bác sĩ khám bệnh.
Đau đầu căng cơ - Đau đầu căng cơ gây ra sự căng cứng lan tỏa và hiện diện quanh hai bên đầu hoặc cổ. Cơn đau thường nhẹ đến trung bình, không rung giật và có thể kéo dài từ 30 phút đến vài ngày. Một số trẻ bị đau đầu căng cơ kèm buồn nôn, rất nhạy cảm với ánh sáng hay tiếng ồn, hoặc cảm thấy đầu óc quay cuồng, mệt mỏi. Đau đầu căng cơ thường không gây nôn và không nặng hơn do các hoạt động bình thường hàng ngày. Trẻ bị đau đầu căng cơ có thể không cần được đưa đến bác sĩ hoặc điều dưỡng vì những cơn đau đầu thường nhẹ và không ảnh hưởng đến hoạt động hàng ngày.
Đau nửa đầu migraine - Các triệu chứng của đau nửa đầu migraine có thể thay đổi theo tuổi. Các triệu chứng ở tuổi thiếu niên điển hình hơn các triệu chứng ở người lớn.
●Ở trẻ sơ sinh, các cơn trẹo cổ từng cơn không liên tục (xoắn cổ sang một bên) có thể là dấu hiệu sớm của chứng đau nửa đầu migraine.
●Ở trẻ chập chững, người chăm sóc bé có thể quan sát thấy bé có những đợt bị tái nhợt hoặc ít hoạt động hơn bình thường. Đôi khi có thể nôn mửa, khóc, đá tại chỗ, hoặc ẩn giấu. Đôi khi, trẻ mới chập chững đi bị đau nửa đầu migraine trở nên tạm thời không ổn định và mất thăng bằng, và biểu hiện như thể chúng sợ đi bộ (do chóng mặt liên tục cấp tính).
●Trẻ tuổi đi học có thể mô tả các cơn đau đầu và cảm xúc liên quan tốt hơn trẻ mới chập chững. Đau nửa đầu migraine thường kiểu đập hoặc nhói - mặc dù những đứa trẻ có thể cần phải mô tả điều này hoặc vẽ các triệu chứng. Đau thường ở trán. Nó kéo dài hơn một giờ và có thể kéo dài cả ngày. Đau đầu thường đi kèm với buồn nôn và nhạy cảm với ánh sáng, tiếng ồn. Trẻ có thể nôn mửa một hoặc nhiều lần.
●Thanh thiếu niên có thể nhận ra các dấu hiệu sớm của đau đầu hoặc ngay cả những thứ báo hiệu chúng sắp bị đau đầu. Điều này giúp chúng mô tả cơn đau đầu nặng kéo dài trong vài phút cho tới một giờ. Đau đầu có thể nhanh chóng rung giật hoặc nhói nếu tình trạng nghiêm trọng hơn 30 phút. Nhiều thứ kích hoạt gây đau nửa đầu migraine bao gồm ánh sáng, hắt hơi, căng thẳng, chuyển động liên tục, gắng sức thể chất, di chuyển đầu và ăn một số loại thực phẩm. Tuy nhiên, độ tin cậy của các thứ kích hoạt là không hằng định. Cơn đau thường kéo dài một vài giờ, nhưng có thể kéo dài đến 72 giờ.
●Các triệu chứng khác có thể bao gồm bất tỉnh, đau bụng và say tàu xe. Thành viên gia đình có thể đã không được chẩn đoán hoặc chẩn đoán nhầm chứng đau nửa đầu (ví dụ, chẩn đoán đau đầu do xoang thay vì chứng đau nửa đầu migraine).
Tiền triệu - Một số trẻ em bị đau nửa đầu migraine có những thay đổi trong tầm nhìn của mình trong vài phút trước khi khởi phát đau đầu. Đây được gọi là tiền triệu. Tiền triệu có thể bao gồm ánh sáng nhấp nháy hoặc điểm sáng, đường ngoằn ngoèo hoặc mất một phần thị lực. Các tiền triệu được xác nhận khi có một triệu chứng dương tính (ví dụ, đèn nhấp nháy, điểm sáng) chứ không phải chỉ là một tình trạng mờ thị lực hoặc khó tập trung.
Đau đầu cụm - Đau đầu cụm là đau đầu gây suy nhược nghiêm trọng xảy ra liên tục trong nhiều tuần đến nhiều tháng, tiếp theo là giai đoạn không đau đầu. May mắn thay, đau đầu cụm rất hiếm ở trẻ em dưới 10 tuổi và chỉ ảnh hưởng 0,1 phần trăm trẻ em độ tuổi 10 đến 18 tuổi. Đau đầu cụm thường gặp hơn ở nam giới sau tuổi 20. Đau đầu cụm là một trong một nhóm đau đầu được gọi là "đau đầu thần kinh sinh ba."
Đau đầu này thường nặng, dữ dội, liên tục và bùng nổ. Đau đầu cụm thường bao gồm những thay đổi tự động, chẳng hạn như đỏ mắt và chảy nước mắt ở bên nơi cơn đau xảy ra, nghẹt mũi và chảy nước mũi, ra mồ hôi, da nhợt nhạt, và có thể rũ mí mắt. Đau đầu thường ngắn (khoảng 15 phút đến 3 giờ). Ngoài ra còn có đau đầu cụm kéo dài ngắn hơn với tính chất cơn đau tương tự nhưng chỉ kéo dài vài giây đến vài phút
