GIỚI THIỆU
Khi di chuyển bằng hàng không trở nên phổ biến hơn, cơ hội du lịch đã tăng lên đối với những người mắc bệnh nghiêm trọng, bao gồm những hành khách bị bệnh phổi cần oxy liệu pháp khi đi máy bay. Chính sách của các hãng hàng không thương mại liên quan đến oxy trong chuyến bay rất khác nhau, có thể dẫn đến nhầm lẫn cho khách du lịch.
Chủ đề đánh giá này cung cấp một cái nhìn tổng quan về các tác động tiềm tàng của du lịch hàng không; các biện pháp để xác định những người có thể cần oxy trong khi bay; và các bước để giúp bệnh nhân lên kế hoạch trước để việc di chuyển với oxy liệu pháp an toàn, thoải mái và dễ dàng.
ẢNH HƯỞNG CỦA DU LỊCH BẰNG MÁY BAY
Du lịch bằng máy bay khiến đặt hành khách trong tình trạng giảm áp suất không khí và mức oxy thấp hơn bình thường. Đối với hầu hết mọi người, những thay đổi này không đáng kể. Tuy nhiên, đối với những bệnh nhân mắc một số bệnh phổi tiềm ẩn, những thay đổi nhỏ này có thể gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng.
Áp suất cabin — Áp suất không khí giảm khi độ cao tăng. Do đó, khi máy bay bay lên, áp suất không khí bên trong giảm. Bên trong máy bay thương mại, áp lực trong cabin được tăng lên để hạn chế sự sụt giảm áp lực. Điều này cho phép máy bay có thể bay tới độ cao 40.000 feet mà không khiến du khách ở trong mức áp suất không khí thấp một cách nguy hiểm.
Mức áp suất trong cabin thay đổi tùy theo loại máy bay. Cơ quan Hàng không Liên bang Hoa Kỳ (FAA) yêu cầu áp suất cabin trên máy bay thương mại phải được duy trì ở mức tương đương với áp suất khí quyển dưới 8.000 feet. FAA cho phép giảm áp suất không khí trong một thời gian ngắn chỉ nhằm mục đích an toàn, như để tránh điều kiện thời tiết xấu. Áp suất không khí tối thiểu khách du lịch có thể tiếp xúc trong thời gian ngắn tương đương với mức áp suất ở 10.000 feet so với mực nước biển.
Nguy cơ khi ở trong không khí có áp suất thấp — Tác động của việc tăng độ cao dẫn tới giảm áp suất không khí có thể dẫn đến sự giãn nở của không khí hoặc khí bị bẫy lại trong cơ thể. Không khí bị bẫy lại trong cơ thể có thể có ở nhiều nơi khác nhau, bao gồm:
●Xoang mũi
●Các ống trong tai
●Các túi khí bất thường trong phổi
●Khoảng trống giữa lớp ngoài của phổi và lớp trong của thành ngực; không khí bị mắc kẹt giữa hai lớp này được gọi là tràn khí màng phổi
●Các cơ quan nội tạng trong khoang bụng.
Khi áp suất không khí giảm, không khí bị giữ lại trong cơ thể nở rộng ra. Điều này giải thích tiếng nổ bốp nhỏ trong tai hầu hết khách du lịch đều quen thuộc. Khi không khí bị giữ lại trong lồng ngực, sự giãn nở khí có thể đe dọa đến tính mạng.
Áp suất không khí thấp cũng làm giảm lượng oxy trong không khí. Hiệu ứng này không đáng kể và thường không ảnh hưởng đối với du khách khỏe mạnh. Đối với những bệnh nhân mắc bệnh phổi, giảm oxy trong khí hít vào có thể gây ra các triệu chứng đáng kể, đặc biệt là khi vận động. Mặc hành khach máy bay thường ngồi và tương đối không vận động trong suốt chuyến bay, ngay cả khi gắng sức nhẹ (ví dụ, đi bộ đến nhà vệ sinh) trong những điều kiện này có thể khiến mức oxy thấp ở 80% người mắc bệnh phổi.
Mặc dù có những rủi ro về mặt lý thuyết liên quan đến du lịch hàng không, các nghiên cứu chỉ ra rằng các trường hợp khẩn cấp và tử vong trong y khoa là không phổ biến ở những người mắc bệnh phổi mạn tính hoặc tăng áp phổi. Hầu hết các nghiên cứu cho thấy các trường hợp y tế khẩn cấp xảy ra trong khoảng một trên 19.000 đến 40.000 đợt du lịch và các trường hợp tử vong xảy ra ở khoảng một trên 3.200.000 đợt du lịch.
TÔI CÓ CẦN DÙNG OXY LIỆU PHÁP TRONG CHUYẾN BAY KHÔNG?
Bệnh nhân mắc các bệnh có thể gây ra giảm oxy trong máu, đặc biệt là bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), có thể cần bổ sung oxy trong chuyến bay. Điều này đúng ngay cả khi người đó không sử dụng oxy ở nhà.
Các xét nghiệm dự đoán — Việc đánh giá thường bao gồm đo nồng độ oxy trong máu bằng cách sử dụng máy đo oxy ngón tay hoặc khí máu động mạch và xét nghiệm tổng quát về chức năng phổi. Nếu bạn đang dùng oxy liệu pháp hàng ngày, bạn có thể cần tăng lưu lượng oxy trong chuyến bay. Nếu bạn không cần oxy hàng ngày, nhưng có chức năng phổi ở mức ranh giới, các xét nghiệm khác có thể được làm để tính toán nhu cầu oxy trong chuyến bay. Bao gồm:
● Hít hỗn hợp khí có nồng độ oxy thấp hơn bình thường.
● Thử nghiệm trong buồng đặc biệt có áp suất không khí được hạ xuống để mô phỏng chuyến bay
Các chuyên gia thường khuyên dùng oxy liệu pháp cho bất kỳ bệnh nhân nào có mức oxy trong khi bay được dự đoán sẽ giảm xuống dưới một điểm nhất định và cho bất kỳ ai có nồng oxy máu thấp trên mặt đất.
CHUẨN BỊ CHO DU LỊCH MÁY BAY
Hỏi bác sĩ của bạn — Những người có nguy cơ thiếu oxy nên thảo luận về tình trạng của họ với bác sĩ trước ngày khởi hành. Dưới đây là một số gợi ý để làm cho việc thăm khám hiệu quả nhất có thể:
● Xác định xem có cần bổ sung oxy trong vài tuần đến vài tháng trước khi khởi hành không. Các xét nghiệm cần thiết để xác định nhu cầu oxy được thực hiện tốt nhất khi sức khỏe của bạn ổn định, trong vòng vài tuần trước ngày đi. Hầu hết các hãng hàng không yêu cầu thông báo về nhu cầu oxy trong chuyến bay ít nhất 48 giờ trước chuyến bay, do đó cần xét nghiệm ít nhất ba ngày trước khi đi.
●Tìm hiểu nhu cầu oxy của bạn là bao nhiêu trong khi bay, cũng như trong quá trình quá cảnh và tại điểm đến cuối cùng (đối với những người cần oxy bổ sung trên mặt đất). Các hãng hàng không không cung cấp oxy sử dụng trên mặt đất. Hỏi bác sĩ của bạn hoặc các thành viên khác của nhóm chăm sóc sức khỏe về cách sắp xếp oxy liệu pháp cho mỗi phần của chuyến đi. Một nhà cung cấp oxy liệu pháp ở địa phương có thể giúp đỡ bạn.
●Nhận tài liệu về nhu cầu oxy từ bác sĩ của bạn. Hầu hết các hãng hàng không đều yêu cầu một lá thư với tên và thông tin liên lạc của họ, tình trạng hô hấp cụ thể của bạn, phê duyệt cho việc đi máy bay, xác minh nhu cầu oxy liệu pháp trong chuyến bay và thông về lưu lượng oxy cần thiết tính bằng lít mỗi phút , cũng như thời gian sử dụng. Hãy chắc chắn rằng bạn mang đủ bản sao của bức thư này cho tất cả các chuyến bay.
●Đảm bảo rằng bạn có đủ các thuốc thông thường cho chuyến bay.
●Một số bác sĩ sẽ kê đơn một số loại thuốc khẩn cấp, chẳng hạn như thuốc kháng sinh trong trường hợp viêm phổi do vi khuẩn hoặc đường uống để ngừa hoặc giảm viêm. Giữ các loại thuốc này trong các hộp đựng ban đầu của chúng và chắc chắn để chúng trong hành lý xách tay.
●Mang theo các bản sao đơn thuốc của bạn. Bạn nên mang theo nhiều bản sao trong trường hợp hành lý bị trì hoãn, bị mất hoặc bị đánh cắp. Cân nhắc giữ các bản sao trong hành lý xách tay thay vì trong hành lý ký gửi.
●Lấy danh sách các bác sĩ được đề nghị tại (các) điểm đến của bạn và dọc theo hành trình của bạn.
Dùng oxy khi du lịch máy bay — Cục Hàng không Liên bang (FAA) không cho phép khách du lịch mang theo bình oxy của họ hoặc oxy lỏng lên máy bay thương mại. Thay vào đó, hầu hết bệnh nhân có thể sử dụng bộ tập trung oxy xách tay chạy bằng pin được Bộ Giao thông Vận tải phê duyệt. Các hãng hàng không hạ cánh tại Hoa Kỳ được yêu cầu cho phép sử dụng các thiết bị này trong suốt chuyến bay.
Bạn có thể nhận được bộ tập trung oxy di động cho thuê ngắn hạn từ một công ty cung cấp oxy. Ví dụ về các bộ tập trung oxy di động bao gồm AirSep Free Style, AirSep Life Style, Inogen One, Inogen One G2, Respironics EverGo, Sequal Eclipse, Delphi Medical Systems RS-00400, Invacare Corporation XPO2, DeVilbiss Healthcare iGo, International Biophysics Corporation Life Choice, và Oxlife Independence Oxygen Concentrator. Bạn có thể sử dụng chúng trên mặt đất và mang chúng lên máy bay. Những thiết bị này hoạt động bằng pin, vì vậy bạn cần mang đủ pin 12 cell cho thời gian gấp rưỡi so với thời gian dự kiến của chuyến bay. Khi bạn đang ở sân bay chờ lên máy bay, bạn có thể cắm bộ tập trung oxy di động vào ổ cắm điện để tiết kiệm pin.
Ngoài ra, một số hãng hàng không cung cấp oxy trong hộp đựng chống cháy.
Lựa chọn hãng hàng không thích hợp — Chính sách và chi phí sử dụng oxy có thể rất khác nhau, tùy thuộc vào hãng hàng không. Điều quan trọng là bạn nên tìm hiểu thông tin được cập nhật về các yêu cầu cụ thể của hãng hàng không để đảm bảo rằng nhu cầu của bạn sẽ được đáp ứng. Trang web của Cục Quản lý An ninh Giao thông (www.tsa.gov/travel/special-procedures) cung cấp thông tin chung về việc sử dụng oxy trong chuyến bay và các thiết bị. Thông tin về các hãng hàng không châu Âu, có quy tắc và các chi phí liên quan đến sử dụng oxy trên máy bay có thể khác với những hãng hàng không Mỹ có thể được tìm thấy ở (http://www.efanet.org/images/2015/20151118_EFA_Booklet_Enabling_Air_Travel_with_Oxygen_Updated_2015_FINAL.pdf). Bạn cũng nên kiểm tra kỹ với hãng hàng không cụ thể của mình vì các chính sách có thể thay đổi theo thời gian.
Khi liên hệ với các hãng hàng không, bắt đầu bằng cách hỏi xem họ có văn phòng dịch vụ đặc biệt, bộ phận y tế hoặc bàn trợ giúp để giúp khách du lịch cần oxy trong chuyến bay hay không. Sau đây là danh sách các câu hỏi gợi ý có thể hữu ích trong việc làm rõ các chính sách sử dụng oxy của các hãng hàng không:
● Hãng hàng không của bạn có chấp nhận hành khách cần oxy liệu pháp không?
●Các bộ tập trung oxy di động có được chấp nhận hoặc oxy có được cung cấp bởi hãng hàng không hay không?
● Cần thông báo bao lâu trước chuyến bay? Nhiều hãng hàng không yêu cầu thông báo trước 48 đến 72 giờ. Tuy nhiên, một số hãng hàng không có thể yêu cầu vài ngày, một đến hai tuần hoặc tới một tháng. Điều này đặc biệt đúng với các chuyến bay quốc tế.
●Tài liệu nào của bác sĩ cần bắt buộc đem theo? Tất cả các hãng đều yêu cầu một số thông báo từ bác sĩ riêng của hành khách liên quan đến nhu cầu oxy, thường là đơn thuốc hoặc mẫu ủy quyền của hãng hàng không, mặc dù đôi khi thông báo bằng miệng là đủ.
● Hãng có cho phép hành khách mang theo thiết bị không chứa oxy không? Vì lý do an toàn, Cục Hàng không Liên bang (FAA) cấm du khách mang theo bình oxy đầy một phần hoặc hoàn toàn trên máy bay thương mại. Tuy nhiên, một số hãng hàng không cho phép hành khách mang theo thiết bị không chứa oxy trên máy bay hoặc dưới dạng hành lý ký gửi.
● Có yêu cầu chỗ ngồi cụ thể không? Một số hãng hàng không chỉ định một số chỗ ngồi cho hành khách sử dụng oxy để thích hợp với thiết bị của họ.
Nếu hãng hàng không có cung cấp oxy:
● Có các loại phí nào khi cung cấp oxy trên máy bay và mức phí được xác định như thế nào? Cấu trúc giá cụ thể khác nhau giữa các hãng. Một số hãng cung cấp oxy miễn phí, trong khi những hãng khác tính mức giá khác nhau, thường dao động từ khoảng $100 đến $250. Tuy nhiên, phí có thể thấp tới $50 hoặc cao đến $1500. Phí có thể dựa trên mức phí sàn, số lượng điểm dừng, số lượng bình oxy cần thiết hoặc tổng thời sử dụng. Điều quan trọng cần biết là các hãng hàng không có thể tính phí cho mỗi chuyến bay riêng biệt. Bởi vì bảo hiểm y tế có thể không chi trả các khoản phí như vậy, điều quan trọng là phải xem xét chi phí oxy trong chuyến bay khi lựa chọn giữa các hãng hàng không phục vụ cùng một điểm đến.
● Hành khách có bắt buộc phải mua thêm ghế nếu họ sẽ cần nhiều hơn một số bình oxy nhất định không?
● Những tùy chọn lưu lượng oxy có sẵn? Nhiều khả năng lưu lượng oxy được cung cấp khác nhau giữa các hãng hàng không khác nhau. Ví dụ: có thể chỉ có từ một hoặc hai lưu lượng lựa chọn (ví dụ: 2 hoặc 4 lít mỗi phút) hoặc có thể điều chỉnh lưu lượng từ 1 đến 15 lít mỗi phút.
● Hãng có cung cấp ống thông mũi hoặc mặt nạ không? Ống thông mũi là một thiết bị cung cấp oxy thông qua hai ống nhỏ được đưa vào lỗ mũi. Các hãng hàng không có thể chỉ cung cấp ống thông mũi hoặc mặt nạ, hoặc lựa chọn giữa hai loại. Ngoài ra, họ có thể cho phép bạn mang và sử dụng ống thông hoặc mặt nạ của riêng bạn.
Xác định hãng hàng không — Sau khi quyết định chọn một hãng hàng không phù hợp, hãy chắc chắn đặt chỗ trước càng sớm càng tốt. Nếu có bất kỳ câu hỏi hoặc thắc mắc nào về thông tin bạn nhận được khi nói chuyện với hãng hàng không, hãy gọi lại để xác minh thông tin. Ngoài ra, hãy xác nhận oxy được sắp xếp cho bạn trong chuyến bay một vài ngày trước khi khởi hành, và hãy chắc chắn đến sớm.
Thực hiện các biện pháp phòng ngừa thích hợp khi lên máy bay — Trước khi máy bay của bạn cất cánh, bạn cũng nên thực hiện một số biện pháp phòng ngừa bổ sung nhất định. Bạn nên chắc chắn rằng:
● Thiết bị oxy hoạt động tốt
● Bạn có nhiều pin cho bộ tập trung oxy cầm tay; bạn cần đủ pin để sử dụng trong toàn bộ chuyến bay một cách thoải mái
● Đối với các bình oxy, hãy kiểm tra xem bình có đầy oxy không
● Đồng hồ đo lưu lượng đã được đặt thành lít trên phút
● Bạn có quyền dùng tất cả các loại thuốc của mình, kể cả thuốc hít
Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi hoặc vấn đề gì, thông báo cho một tiếp viên hàng không ngay lập tức..
REFERENCES
-
British Thoracic Society Standards of Care Committee. Managing passengers with respiratory disease planning air travel: British Thoracic Society recommendations. Thorax 2002; 57:289.
-
Lyznicki JM, Williams MA, Deitchman SD, et al. Medical oxygen and air travel. Aviat Space Environ Med 2000; 71:827.
-
Shrikrishna D, Coker RK, Air Travel Working Party of the British Thoracic Society Standards of Care Committee. Managing passengers with stable respiratory disease planning air travel: British Thoracic Society recommendations. Thorax 2011; 66:831.
